IŞIKTAN DOĞAN YAŞAM

Antika avize ve aplikler, dekore ettiğimiz mekanlarımızın duvarlarında ve tavanlarında en önemli yeri kaplayan aydınlatma araçlarımızdır. Dekorasyonumuza göre seçeceğimiz avize ve aplikler mekanı doğru aydınlatmamızda bize yardımcı olacaktır.

Dekore ettiğimiz mekanlarda görselliği ile ruhumuzu aydınlatıp, dinginleştiren eşsiz güzellikteki antika avizeler, İnsanoğlunun Taş Devri’nden başlayıp, ısınmayı ve aydınlatmayı bulduktan sonraki gelişimi hızlı olmuştur. O dönemdeki aydınlatma odun ve hayvan yağları yakılarak sağlanıyordu.

Yüzyıllar sonra ortaçağ sonlarında, genellikle kiliselerde kullanılan pirinç avizeler yapıldı. 18. yüzyılda da Hollanda pirinç avizeleriyle ün kazanmıştı.

Göz alıcı süslemeleri ve vazoyu andıran bir sapı olan bu avizelerin ucunda cilalı yansıtıcı büyük bir küre bulunuyordu. Gövdeden çıkan 'S' biçimli kolların ucunda ise mum yuvaları bulunuyordu. O dönemde aydınlatma aracı olarak genellikle mumlar kullanılıyordu. Bugün ise antika mumlu avizeleri, duylu hale çevirip kullanıyoruz.

18. yüzyıl boyunca oymalarla süslü ahşaptan çok zarif avizeler yapıldı. İngiliz yapımı ilk cam avizeler, 1720'li yıllardan kalmadır. Başka Avrupa ülkelerinde ise en güzel avizeler genellikle Necef'ten yapılırdı.

18. yüzyılda Venedik ve Bohemya'da bir çok cam avize de yapılmıştır. Venedik avizeleri çok renkli camları ve çiçek süslemeleriyle ünlüydü. Çekoslavakya da kristal avize ve objeleriyle ünlüdür. Fransa'da o dönemde bir çok bronz ve altın yaldızlı avize üretilmiştir.

Osmanlı döneminde genellikle 18. yüzyıldan sonra cami, saray, konak ve yalılarda, madeni, ağaç, porselen cam ve billurdan yapılma çok çeşitli gösterişli avizeler kullanılıyordu.

İlk avizelerde aydınlatma mumla, 19. yüzyıldan sonra ise havagazı ile sağlanıyordu. O dönemde İstanbul'da kolları çiçek motifleri ile bezeli Çeşmi Bülbül den avizeler vardı. Bunlar Osmanlı'nın mütevazı ama görkemli yaşamını tamamlıyordu. Antika avize ve aplikler, dekore ettiğimiz mekanlarımızın duvarlarında ve tavanlarında en önemli yeri kaplayan vazgçemediğimiz aydınlatma araçlarımızdır.

Dekorasyonumuza göre seçeceğimiz avize ve aplikler mekanı doğru aydınlatmamızda bize yardımcı olacaktır. Seçtiğimiz bu parçaların, dekore ettiğimiz mekanı tamamlamasına, ileride satmak istediğimizde de aynı değerde satabileceğimiz antika parçalar olmasına dikkat etmeliyiz. Çeşidin ve sahteciliğin çok fazla olduğu günümüzde, antika olarak aldığımız avize ve apliklerin orijinal olmasına çok dikkat etmeliyiz.

Bronz kalitesi, üstündeki işçilik ve detaylar, kullanılan camın kristallerinin kusursuz ve kırık olmamasına özen göstermeliyiz. Hiçbir zaman antika alırkende aldatılabileceğimizi unutmamalıyız.

Osman Gürsoy Antika Sanat Danışmanı SJB

Osman Gürsoy'un diğer yazıları